Inleiding
In het onderdeel Financiën van de meerjarenbegroting wordt aandacht besteed aan een aantal op basis van het ‘Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten’ (BBV) verplicht voorgeschreven overzichten en toelichtingen.
In dit algemene gedeelte wordt ingegaan op de gronden waarop de ramingen in deze begroting zijn gebaseerd en de motivering daarvan. Daarbij komen tevens de belangrijkste ontwikkelingen ten opzichte van de afzonderlijke begrotingen van de oude gemeenten Zevenaar en Rijnwaarden over 2017 aan de orde.
Daarna wordt in afzonderlijke onderdelen ingegaan op het financieel meerjarenbeeld van de nieuwe gemeente met een analyse van de verschillen ten opzichte van het Financieel Startdocument.
Vervolgens wordt een overzicht gegeven van de baten en lasten en de saldi op de afzonderlijke taakvelden en programma’s binnen de begroting, wat leidt tot het totaalresultaat van deze meerjarenbegroting.
Aan het eind van het onderdeel Financiën zijn nog de volgende overzichten opgenomen.
- Overzicht van incidentele baten en lasten.
- Geprognosticeerde balans.
- EMU-saldo.
- Arbeidskosten gerelateerde verplichtingen.
Kaders en uitgangspunten
Hieronder zijn de kaders en uitgangspunten opgenomen die zijn gehanteerd bij het opstellen van deze begroting. Het opnemen van deze uitgangspunten in de begroting is verplicht voorgeschreven.
Financieel Startdocument.
Op 31 oktober 2017 heeft de Stuurgroep het Financieel Startdocument (FSD) vastgesteld. Dit document gaf inzicht in de financiële startpositie van de nieuwe gemeente Zevenaar. Voor de opstelling van de hierin opgenomen ramingscijfers is gebruik gemaakt van de volgende basiselementen:
- de primitieve meerjarenbegrotingen 2017 -2020 van de oude gemeenten Zevenaar en Rijnwaarden.
- tussentijdse door de raden vastgestelde aanpassingen van deze begrotingen, onder andere ter voorbereiding op de samenvoeging van de gemeenten
- autonome ontwikkelingen die moeten worden doorgevoerd onafhankelijk van expliciete besluitvorming door de gemeenteraad, zoals algemene prijs- en loonbijstellingen.
- verplichte wijzigingen in het kader van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV).
De nu voorliggende begroting is gebaseerd op het vastgestelde Financieel Startdocument. Verschillen tussen deze begroting en het FSD worden in het onderdeel 'Financieel meerjarenbeeld' geanalyseerd.
Trendmatige aanpassing
Zoals gebruikelijk wordt voor een nieuwe begroting een percentage voor de trendmatige aanpassingen van ramingen bepaald. Hiermee worden de ramingen van beïnvloedbare uitgaven en de tarieven voor de gemeentelijke belastingen en rechten aangepast. Het bepalen van dit percentage gebeurde in de 'oude' gemeente Zevenaar jaarlijks op basis van de verwachting van het Centraal Planbureau (C.P.B.) ten aanzien van het prijsindexcijfer voor de netto materiële overheidsconsumptie. In deze eerste begroting van de nieuwe gemeente Zevenaar is deze methode voortgezet. Het C.P.B. raamt de betreffende prijsmutatie voor het jaar 2018 op 1,4%. Hierdoor wordt dit percentage in de Meerjarenprogrammabegroting 2018 - 2021 gehanteerd als trendmatige aanpassing. Daarmee blijft de gemeentelijke begroting in de pas met de te verwachten inflatie.
Ontwikkelingen op het gebied van rente en afschrijvingen
Gemeenten mogen op basis van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) twee typen rente toepassen in hun begroting. Dit betreft rente over vreemd vermogen (daadwerkelijk betaalde rente) en rente over het eigen vermogen, de zogenaamde bespaarde rente. De Commissie BBV heeft echter een notitie opgesteld waarin de aanbeveling wordt gedaan om in het kader van transparantie en vergelijkbaarheid de bespaarde rente niet meer toe te passen.
De gemeente Rijnwaarden had in haar laatste meerjarenbegroting geen bespaarde rente meer opgenomen. De gemeente Zevenaar nog wel. Op grond van transparantie en eenvoud is ervoor gekozen om in de voorliggende begroting geen rente over het eigen vermogen meer te berekenen. Overigens wordt in bepaalde gevallen, bijvoorbeeld bij het bepalen van de kostendekkendheid van de gemeentelijk heffingen, nog wel rekening gehouden met bespaarde rente.
In de 'oude' gemeenten Rijnwaarden en Zevenaar werd verschillend omgegaan met het ramen van vervangingsinvesteringen en met de vrijgevallen kapitaallasten van volledig afgeschreven activa. In Rijnwaarden werden noodzakelijk geachte vervangingsinvesteringen meteen in de aan de raad voorgelegde begroting opgenomen en werden de vrijgevallen kapitaallasten in het meerjarenbeeld gereserveerd voor toekomstige investeringen. In Zevenaar werden vervangingsinvesteringen afzonderlijk aan de raad voorgelegd en werden vrijgevallen kapitaallasten niet meer in de begroting meegeteld.
Om een goed inzicht te houden in de toekomstige lasten van investeringen zijn vanaf deze begroting de financiële gevolgen van vervangingsinvesteringen, waarvan de lasten logischerwijs terug zullen komen, opgenomen. Tevens worden de vrijgevallen kapitaallasten in de voorliggende begroting gereserveerd. Hiermee wordt bereikt dat het inzicht in de werkelijke ruimte in de begroting wordt verbeterd.